Trouw, 1 maart 2013

Wij zijn het helemaal met Shell-topman Peter Voser hem eens dat nieuwe en diepere samenwerking tussen bedrijven, overheid, academici en maatschappelijk middenveld noodzakelijk is (Podium, 26 februari). We vinden het echter hypocriet dat de oliegigant zichzelf, met zijn befaamde toekomstscenario’s in de hand, als oplosser van de problemen ziet en niet als een van de belangrijkste veroorzakers van de grotere uitstoot van broeikasgassen.

Het klopt dat de enorme bevolkingsgroei in Azië talloze milieuzorgen oplevert. Maar de oplossingen van Shell zijn vooral kortzichtig en bewijzen eens te meer dat ‘s werelds grootste producent van fossiele brandstoffen geen oplossing biedt, maar juist een grote zorg voor de nabije toekomst vormt.

Peter Voser oppert bijvoorbeeld dat investeren in gas dé formule is tegen vervuiling. Deze aanbeveling komt een dag nadat de oliegigant voor 4,4 miljard dollar aan aardgasactiviteiten heeft verworven in zijn streven naar marktleiderschap. CO2-dumping, waar Voser zijn hoop op vestigt, is een valse belofte die bovendien het probleem niet bij de wortel aanpakt. Over andere, zeer schadelijke vormen van energiewinning waar Shell tegelijkertijd volop in investeert, zoals teerzanden en Noordpoololie, horen we Voser intussen in zijn aanbeveling niet. Laat staan dat hij iets zegt over uitblijvende, substantiële investeringen van zijn bedrijf in écht schone energievormen, zoals wind- en zonneënergie. Shell speelt mooi weer over haar eigen rol in de zorgwekkend oplopende CO2-uitstoot en zou eerst eens naar zichzelf moeten kijken in plaats van naar Azië.

Daarnaast vinden de nieuwe samenwerkingsvormen, waar Voser voor pleit, al plaats in Nederland. Greenpeace schuift de komende maanden aan bij de Sociaal-Economische Raad (Ser) om samen met de overheid, vakbonden, brancheorganisaties en andere ngo’s tot een breed gedragen akkoord over de omschakeling naar schone energie te komen. Dé weg uit de economische crisis is een groene, één waarbij we fors inzetten op schone technologie, energiebesparing, duurzame energie en een groen belastingstelsel. Immers: elke euro investering in de groene economie levert 3 euro op, aldus het Planbureau voor de Leefomgeving, terwijl elke euro investering in de oude, fossiele economie de samenleving 2 euro kost.

De betrokkenheid die Shell bij de Ser-onderhandelingen heeft is opvallend. Niet alleen is de multinational via vijf verschillende brancheorganisaties aan de onderhandelingstafel vertegenwoordigd, sindsdien heeft het bedrijf in de kranten ook nog eens de mond vol over de ‘wonderen’ van schaliegas, té hoge energieprijzen in Europa en vermeende tekortkomingen van schone energie.

De enige manier om klimaatverandering binnen de perken te houden is investeren in écht schone energie. Miljardeninvesteringen in de ontginning van nieuwe olievelden gaan daar niet mee samen. Het ondergronds lozen van CO2 maakt de elektriciteitssector níet CO2-vrij. Met een beschuldigende vinger naar de Chinese bevolkingsgroei wijzen geeft geen pas als je ’s werelds grootste fossiele brandstofproducent bent.

Mocht Peter Voser substantieel willen bijdragen aan een duurzame toekomst, dan zal hij dus snel van koers moeten wijzigen.

Sylvia Borren en Sze Pang Cheung

directeur Greenpeace Nederland; campagnedirecteur Greenpeace Zuidoost-Azië