Het dorpje Yirca is al maanden gewikkeld in een harde strijd tegen Kolin Group. Met illegale praktijken en intimidatie probeert het energiebedrijf de olijfgaard te bemachtigen voor een nieuwe bruinkoolcentrale.
Water, lucht en land in gevaar
Deze energiecentrale berooft de dorpelingen niet alleen van hun inkomstenbron, maar is ook een gevaar voor hun gezondheid. Bruinkool, ook bekend als ligniet, is een van de meest vervuilende vormen van steenkool. Het as sijpelt ongehinderd het grondwater in en de uitstoot veroorzaakt grootschalige luchtvervuiling. In het nabijgelegen Soma staat al zo’n centrale. Het is de op-een-na meest vervuilende kolencentrale van Europa, en de Turkse regering is de eigenaar.
Mazen in de wet
Olijfbomen worden in Turkije door de wet beschermd. Binnen 3 kilometer van een olijfgaard mogen er geen vervuilende industriële praktijken plaatsvinden. Toch wist Kolin Group deze wet te omzeilen via een ‘spoedonteigening’ vergeven door de ministerraad. Maar deze onteigening is alleen bedoeld voor oorlogssituaties. De bewoners van Yirca spanden daarom, samen met Greenpeace Turkije, een rechtszaak aan tegen dit onwettige besluit.
Hoe stop je bulldozers?
Door de rechtszaak kreeg Kolin Group geen toestemming om de bomen te kappen. Het energiebedrijf trok zich hier niets van aan en eiste het gebied tóch op. Met geweld. De dorpsbewoners die al een maand de wacht hielden bij de olijfbomen, werden eind oktober ‘verwijderd’ door ‘beveiligers’ van het energiebedrijf. Daarbij werden 11 actievoerders zwaar mishandeld.
Vorige week werden de aanwezige actievoerders en dorpsbewoners opnieuw van hun eigen grond verjaagd, dit keer door 150 Kolinmannen. Toen kwamen de bulldozers. In totaal werden 7.000 olijfbomen met de grond gelijk gemaakt. Met de vernietiging van de olijfbomen is een belangrijke inkomstenbron verdwenen.
Met moed en wilskracht
Slechts uren na de bulldozers kwam bericht van de rechtbank van Turkije: de spoedonteigening moest per direct worden opgeschort. Yirca kwam meteen in actie. Het prikkeldraad van Kolin werd weggehaald, nieuwe olijfboompjes werden geplant. Op zondag kwamen de inwoners en alle betrokken actiegroepen bijeen voor een oogstfeest. Ze hingen ze hun eigen wensen op in een traditionele wensboom, samen met de bemoedigende tweets van betrokken supporters uit heel de wereld.
Nu beraden Yirca en Greenpeace zich op de volgende stappen in de strijd tegen Kolin Group en de Turkse overheid. Deze eerste overwinning is alvast een inspiratie voor de vele vergelijkbare conflicten tussen machtige energiegiganten en milieu- en mensenrechten overal ter wereld.
