5 dingen die je moet weten
Alle kolencentrales dicht: het was lange tijd een toekomstvisioen. Plots lijkt het doel dat wij al jarenlang nastreven een realiteit te worden! Eind 2015 nam de Tweede Kamer een motie aan om het sluiten van alle kolencentrales te onderzoeken. Wij zetten in 5 vragen en antwoorden de feiten op een rij.
1.Waarom moeten álle kolencentrales dicht? De 5 oudste sluiten toch al?
Kolencentrales stoten enorm veel CO2 uit. Ook een nieuwe, ‘efficiëntere’ kolencentrale stoot nog steeds 2 keer zoveel CO2 uit als een gascentrale. Veel gascentrales staan nu uitgeschakeld, terwijl kolencentrales op volle toeren draaien. De rechter in Den Haag verplichtte in juni 2015 de Nederlandse Staat om de uitstoot van broeikasgassen in 2020 met 25 procent te verlagen, ten opzichte van 1990. Dit is de ondergrens die het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de VN stelt voor rijke landen voor het behalen van de klimaatdoelstelling van maximaal 2 graden opwarming voor de eeuwwisseling. Om in 2020 de uitstoot van CO2 met een kwart terug te dringen, is de sluiting van alle kolencentrales onvermijdelijk. Het is bovendien de goedkoopste optie om dit doel te bereiken.
2. Hoeveel kolencentrales zijn er in Nederland?
Er staan nu in Nederland 8 kolencentrales aan. Drie oude installaties zijn onlangs gesloten en voor eind 2017 gaan er nog eens 2 centrales dicht, zoals afgesproken in het energieakkoord. Dan zijn er nog twee centrales uit de jaren 90. Dit jaar zijn er drie(!) nieuwe centrales geopend, door E.ON, Essent en GDF Suez. Zelfs als we de 5 oudste centrales sluiten, stoten de centrales uit de jaren negentig samen met de 3 nieuwe centrales samen 31,4 megaton CO2 uit. Dat is 16 procent van alle CO2 die in Nederland de lucht in gaat.
3. Zet het sluiten van die kolencentrales écht zoden aan de dijk?
Ja, en hoe. Naar schatting van Energie Onderzoek Centrum Nederland (ECN) vangen we na het sluiten van alle kolencentrales de helft van de weggevallen stroom op met Nederlandse gascentrales, waarvan er nu veel uit staan. Gas zorgt voor de helft minder CO2 dan kolen. De rest zullen we (voorlopig) moeten importeren. De CO2-winst is enorm. Volgens het ECN besparen we in 2020 ruim 15 megaton van dit broeikasgas, zo’n 8 procent van alle broeikasgassen die in Nederland de lucht in gaan.
4. Gaat dan straks het licht niet uit?
Het ECN concludeert dat een kolenexit geen problemen oplevert voor de energiezekerheid. Er zijn ruim voldoende gascentrales beschikbaar en het is makkelijk om stroom te importeren. Netbeheerder Tennet komt ook tot die conclusie. Daarnaast zorgt de snelle opkomst van duurzame energie ervoor dat er veel capaciteit bijkomt. Alleen al de windmolenparken die in het energieakkoord zijn afgesproken, zijn goed voor een kwart van het Nederlandse stroomverbruik in 2023.
5. En…wat gaat dat kosten?
De elektriciteitsprijzen zijn op dit moment historisch laag. Als we alle kolencentrales sluiten stijgt de prijs van 1 kWh met €0.003. Dat is omgerekend slechts 88 cent per huishouden per maand. Daarmee is een kolenexit een ontzettend goedkope optie om snel veel CO2 te besparen. Dat hebben we met z’n allen toch wel over voor schone lucht en een gezond klimaat? De energiebedrijven van de drie nieuwe centrales dreigen nu al met schadeclaims. Daarover kunnen we duidelijk zijn: ze hebben zelf dit risico genomen. Met alle wetenschappelijke consensus over klimaatverandering hadden ze van mijlenver kunnen zien aankomen dat de overheid op een gegeven moment zijn burgers gaat beschermen. We hebben het altijd gezegd: steek je geld alsjeblieft in windmolens en zonne-energie in plaats van vervuilende kolencentrales.