Groene Amsterdammer, 17 november 2011

Het boek van Jaffe Vink, door de schrijver zelf besproken in De Groene Amsterdammer, maakt van meervoudig delinquent Trafigura een slachtoffer. Het afval dat oliebedrijf Trafigura met de Probo Koala naar Ivoorkust verscheepte was onschadelijk, stelt Vink. Het ware schandaal is volgens Vink een journalistieke dwaling. Vink legt zo een polemisch rookgordijn aan dat Trafigura zeer goed van pas zal komen, zo vlak voor het hoger beroep in de strafzaak tegen Trafigura.

Het Nederlands Forensisch Instituut stelde begin 2007 al vast dat het afval uit de Probo Koala wel degelijk giftig was. Dat gebeurde op basis van monsters, genomen in Amsterdam voordat het schip het afval dumpte in Abidjan. De Amsterdamse rechtbank haalde het NFI-onderzoeksverslag aan toen het Trafigura voor illegale export veroordeelde: ‘Gelet op, onder meer, het feit dat de slops brandbare stoffen bevatten (nafta), stoffen die de huid ernstig kunnen beschadigen (onder andere natriumhydroxide) en stoffen die bij verlaging van de zuurgraad kunnen ontleden in (zeer) giftige mercaptanen en zwavelwaterstof, is volgens ons de conclusie gerechtvaardigd dat het om zeer gevaarlijk afval gaat.’

De bemanning van de Probo Koala droeg zuurstofmaskers en beschermende pakken bij het ontzwavelen van de goedkope benzine. Tot in de top van het bedrijf wist Trafigura al maanden voor de dump dat het afval dat daaruit ontstond mogelijk gevaarlijk was, en werd naarstig naar een goedkope oplossing gezocht voor het afvoeren ervan, zo blijkt uit interne emails die Greenpeace in handen kreeg. Trafigura liet het gevaarlijke afval uiteindelijk voor een spotprijsje achter in Ivoorkust, een straatarm en kwetsbaar land.

Deze misdaad, begaan door Trafigura, is het ware schandaal. Door het afval, waarvan Trafigura wist dat het gevaarlijk zou kunnen zijn voor mens en milieu, “toe te vertrouwen” aan een bedrijfje voor een prijs die de wenkbrauwen op zijn zachtst gezegd had moeten doen fronsen, heeft Trafigura willens en wetens het milieu en de gezondheid van de inwoners van Abidjan in gevaar gebracht. Of er inderdaad doden zijn gevallen, zoals de Ivoriaanse overheid beweert, valt niet meer te achterhalen. Maar dat doet niets af aan het verwerpelijke handelen van Trafigura. Hierover echter niets in het boek van Vink.

De timing van Vinks boekje, uitgebracht vlak voor de behandeling van het hoger beroep bij het Amsterdamse Hof deze week, mag opmerkelijk heten. Een betoog over hoe Trafigura slachtoffer werd van ‘journalistieke dwaling’ zal voor Trafigura een welkom rookgordijn zijn, dat de discussie over het milieudelict verhult .Greenpeace blijft strijden tegen bedrijven die uit winstbejag bewust ernstige risico’s nemen met mens en milieu, en hoopt dat Trafigura de straf krijgt die haar toekomt.

Marietta Harjono – Greenpeace