Medewerkers van Philips krijgen giftige “souvenirs” uit Ghana uitgedeeld: kleine flesjes water, zwaar vervuild door giftige stoffen uit illegaal gedumpte elektronica. ©Greenpeace/Remkes
Het etiket van de
flesjes waarschuwt: dit water is giftig. Het is namelijk opgeschept uit een
zwaar vervuild meertje naast de grootste schrootmarkt in Ghana. Kindarbeiders
halen daar zonder enige bescherming afgedankte apparaten uit het Westen uit
elkaar. De gifstoffen uit de apparaten veroorzaken ter plekke enorme
milieuvervuiling in het water, de lucht en de bodem. Het bodemslib van het
meertje bevat extreem hoge waardes van onder meer dioxines, lood en ftalaten.
Op de Ghanese
schrootmarkten liggen opvallend veel oude Philips-apparaten. “De Philips-bestuurders
weten dat hun oude producten zoals televisies vol lood levensgevaarlijk zijn.
Maar ze proberen hun aandeel in de vervuiling in ontwikkelingslanden dood te
zwijgen”, zegt campagneleider Kim Schoppink van Greenpeace Nederland. “Deze
flesjes laten Philips zien wat ze Ghana schenken: een giftige cocktail.”
In bijna alle
landen waar Philips zijn apparaten verkoopt, weigert het bedrijf die zelf terug
te nemen en te recyclen. Philips wil het liefst dat consumenten overal ter
wereld gaan opdraaien voor recycling via een zogenaamde verwijderingsbijdrage.
In Nederland blijkt dat systeem zo lek als een mandje.
“Bij de kassa
houdt de verantwoordelijkheid van Philips kennelijk op.” concludeert Kim
Schoppink “Juist door deze lakse houding worden ontwikkelingslanden zoals Ghana
opgezadeld met een groeiende stroom giftig afval, die daar grote milieu- en
gezondheidsproblemen veroorzaakt.”
Waar wel goede
wetgeving bestaat, probeert Philips deze achter de schermen terug te draaien.
Het bedrijf lobbyt tegen regels die de fabrikanten financieel verantwoordelijk
maken voor inzameling en recycling van hun hun eigen apparaten. Greenpeace wil
dat Philips overal waar het merk producten op de markt brengt, ook de
afgedankte apparaten inzamelt en recyclet.
Greenpeace spreekt
niet alleen Philips aan: de achttien grootste elektronica-fabrikanten worden in
de ‘Greenpeace Guide to Greener Electronics’ langs de milieumeetlat gelegd. Het
Nederlandse Philips staat in de onderste regionen op de 14e plaats. Grote
concurrenten zoals Sony en Dell presteren veel beter op het gebied van
inzameling en recycling. Zij werken al aan het verbeteren van hun
inzamelsystemen en dragen zelf de kosten.
Greenpeace vraagt
alle elektronicaproducenten om giftige stoffen zo snel mogelijk uit te bannen.
De beste stimulans voor schonere apparaten is dat de merken zelf zorgen voor
goede inzameling en recycling. Alleen zo is te voorkomen dat afgedankte
apparaten worden gedumpt in ontwikkelingslanden, waar ze het milieu vervuilen
en de gezondheid van mensen schaden.