Internationaal atoomagenschap moet onbeperkt toegang krijgen om Irakezen te helpen
Amsterdam, Nederland — Greenpeace heeft vandaag het hoofd van het Amerikaanse civiele gezag in Irak, Paul Bremer, een container met gevaarlijk radioactief materiaal aangeboden. Stralingsexperts van Greenpeace hadden deze zogenaamde yellow cake(1) in een dorpje bij het nucleaire complex al Tuwaitha gevonden. De milieu-organisatie wil Bremer ervan overtuigen, dat het Irakese volk gevaar loopt en dat hij het internationaal atoomagentschap (IAEA) toestemming moet geven, Irak te ontsmetten. ‘We hopen dat u deze situatie met de prioriteit die zij verdient, zult aanpakken en uw verplichting om de volksgezondheid [in Irak] te waarborgen zonder vertraging zult nakomen,’ verklaart Greenpeace in een brief aan Bremer.
Greenpeace heeft vandaag het hoofd van het Amerikaanse civiele gezag in Irak, Paul Bremer, een container met gevaarlijk radioactief materiaal aangeboden. Stralingsexperts van Greenpeace hadden deze zogenaamde yellow cake(1) in een dorpje bij het nucleaire complex al Tuwaitha gevonden. De milieu-organisatie wil Bremer ervan overtuigen, dat het Irakese volk gevaar loopt en dat hij het internationaal atoomagentschap (IAEA) toestemming moet geven, Irak te ontsmetten. ‘We hopen dat u deze situatie met de prioriteit die zij verdient, zult aanpakken en uw verplichting om de volksgezondheid [in Irak] te waarborgen zonder vertraging zult nakomen,’ verklaart Greenpeace in een brief aan Bremer.
Actievoerders van de internationale milieuorganisatie brachten de container naar het kantoor van de dienst voor Reconstructie en Humanitaire Hulp, gevestigd in één van Saddams paleizen in Bagdad. Bremer heeft meerdere malen gezegd dat de gezondheid van de Irakezen geen gevaar loopt. Greenpeace levert de bewindvoerder vandaag wederom het bewijs dat die uitspraak niet terecht is.
Stralingsexperts van Greenpeace hebben de afgelopen weken tal van radioactieve bronnen gevonden. Na metingen in verschillende huizen troffen zij stralingen tot 10.000 keer de gewone waarde aan. Vlakbij een basisschool vond het team 3.000 keer de gewone waarde. Bewoners bleken hun huizen te hebben gerepareerd met radioactief besmette materialen uit het Tuwaitha complex, dat door de Amerikaanse bezetter onbeheerd is achtergelaten. Ook gebruiken de bewoners nog steeds radioactieve vaten. Veel mensen zijn ziek geworden, nadat zij in contact kwamen met het materiaal.
Vorige maand kreeg het IAEA toestemming de hoeveelheid yellow cake uit het Tuwaitha complex te inventariseren. Onderzoek naar het verdwenen radioactieve materiaal en naar 400 andere radioactieve bronnen die lagen opgeslagen in het complex stonden de Amerikanen echter niet toe. Het door de atoomexperts voorgestelde onderzoek naar de gezondheidsgevolgen voor omwonenden werd evenmin toegestaan.
‘De mensen rond Tuwaitha leven in een nucleaire ramp, die nergens ter wereld getolereerd zou worden’, zegt Rianne Teule, de Nederlandse stralingsdeskundige van Greenpeace. Een Amerikaanse militaire stralingsexpert is het met Greenpeace eens en vindt ook dat een groot ontsmettings- en gezondheidsonderzoek nodig is(2). Het Irakese Atoomagentschap beaamt dit. ‘Om dit probleem op te lossen en deze rotzooi op te ruimen, hebben we de hulp nodig van de Verenigde Staten als bezettende macht en van internationale organisaties als het IAEA en de Wereldgezondheidsorganisatie,’ zegt dr Emad Aldin, arts van het Irakese Atoomagentschap. Teule: ‘De yellow cake die we vanmorgen aan Bremer hebben gegeven is veilig verpakt, maar wie weet hoeveel nog rondslingert in Irakese dorpen, onbeveiligd en onbeschermd. Bremer moet zijn verantwoordelijkheid nemen om de gezondheid van het Irakese volk te waarborgen. Hij moet de experts van het IAEA toestaan, Irak van de radioactieve besmettingen te ontdoen.’
1 Yellow cake is een vorm van uranium, een tussenstap in het omzetten van uraniumerts in uraniumbrandstof voor kerncentrales en kernwapens
2 “I would recommend the International Atomic Energy Agency (IAEA) and the World Health Organisation get involved and do an assessment. They’ve got involved in other instances like in Brazil where sources have ended up being distributed in the community and they actually assessed the risks from that. The faster it happens the better.” Overste M. Melanson, stralingsdeskundige en hoofd van de Amerikaanse militaire gezondheidsdienst in Irak tijdens een gesprek met Greenpeace op 24 juni 2003.