Opslag kernafval Borssele in Frankrijk mogelijk verboden

Greenpeace actievoerders blokkeren het kerntransport van Borssele naar La Hague, Frankrijk, met een stootjuk op de rails. (c)GP/Reynaers

Greenpeace Frankrijk vraagt deze week aan de rechter om de
opslag van Nederlands kernafval in Frankrijk te verbieden. Het
Franse gerechtshof bepaalde op 7 december jl. dat het opslaan van
buitenlands kernafval door de opwerkingsfabriek Cogema in het
Franse La Hague illegaal is. Ondanks deze uitspraak stuurde de
kerncentrale Borssele op 14 december twee containers met gebruikte
kernbrandstof naar de Franse opwerkingsfabriek. Het afval moet
enkele jaren afkoelen, en dus bij Cogema worden opgeslagen, voordat
het wordt opgewerkt. Als de Franse rechter bepaalt dat de eerdere
uitspraak ook voor Nederlands kernafval geldt, heeft de
kerncentrale in Borssele op termijn geen plek meer voor zijn
kernafval.

Greenpeace wil dat er een einde komt aan de opwerking van
Nederlands kernafval. “Het opwerkingsproces is rampzalig uit het
oogpunt van milieu en proliferatie”, aldus Rianne Teule,
campagneleider kernenergie bij Greenpeace. “We moeten de uitspraak
van het Franse gerechtshof serieus nemen en dit vervuilende en
zinloze proces zo snel mogelijk staken.”

Al jaren zijn Greenpeace Frankrijk en het opwerkingsbedrijf
Cogema/Areva in gevecht over de juridische status van gebruikte
kernbrandstofstaven die bij Cogema liggen opgeslagen. De hoogste
Franse rechter stelde Greenpeace in het gelijk. Hij oordeelde
dat:

• gebruikte kernbrandstof voor en na opwerking wel degelijk
  kernafval is;
• alleen radioactief materiaal dat wordt bewerkt om het
  daadwerkelijk opnieuw te gebruiken, geen kernafval is.

Dat kernafval uiteindelijk wordt opgewerkt en mogelijk
hergebruikt is dus niet voldoende om het een andere status te
geven.

Op basis van deze uitspraak vallen ook de kernbrandstofstaven
uit Nederland in de categorie kernafval, waarvan opslag op Frans
grondgebied verboden is. Alleen de noodzakelijke technische
voorbereidingen voor opwerking mogen in Frankrijk plaatsvinden.
Cogema geeft op haar website echter openlijk toe dat het afval van
Borssele “in het opslagbad van de opwerkingsfabriek Cogema in La
Hague zal worden geplaatst om af te koelen”. En dat terwijl de
Franse rechter expliciet stelde dat “de afkoelingsperiode geen
onderdeel mag zijn van de periode van technische voorbereiding”.
Gebruikte brandstofstaven moeten afkoelen in het land van
herkomst.

Greenpeace Frankrijk heeft Cogema om opheldering gevraagd, en
bij de rechter aangedrongen op een verbod op het lossen van de
containers met Nederlands kernafval. Wanneer de rechter besluit dat
het kernafval uit Borssele moet worden teruggestuurd naar
Nederland, zorgt dit op termijn voor grote problemen in de
kerncentrale. Er is maar beperkte opslagcapaciteit in Borssele, en
de COVRA (Centrale Organisatie voor Radioactief Afval) in
Vlissingen kan de gebruikte kernbrandstofstaven niet opslaan.
Greenpeace Nederland diende gisteren tevens een bezwaar in tegen de
Nederlandse transportvergunning die toestaat het kernafval uit
Borssele naar Frankrijk te vervoeren.

Greenpeace voert al jaren campagne tegen het opwerken van
kernafval uit Borssele in Frankrijk. Tot nu toe wilden de
kerncentrale en de overheid niet stoppen met opwerking.
Internationaal is echter afgesproken dat directe opslag van
kernafval de voorkeur heeft boven opwerking, vanwege de vervuilende
radioactieve lozingen in zee. Ook Nederland ondertekende deze
beslissing van de OSPAR-landen [1]. Op aandringen van de Tweede
Kamer wil het ministerie van VROM de kernenergiewet op dit punt
aanpassen. Daarmee hoopt het ministerie meer grip te krijgen op de
keuze van de kerncentrale om door te gaan met opwerking. Deze
nieuwe kernenergiewet komt in januari in de Tweede Kamer.

[1] OSPAR: verdrag ter bescherming van de Noordoostelijke
Atlantische oceaan