Scheepswrak ‘Assi Eurolink’ bergen in plaats van dumpen

Greenpeace Nederland, Stichting de Noordzee en de Waddenvereniging sommeren minister Peijs van Verkeer en Waterstaat om het schip de ‘Assi Eurolink’ te bergen en niet op de zeebodem te dumpen. Vandaag zouden werkzaamheden starten om het schip in de zeebodem te ‘verzinken’. De drie milieuorganisaties beraden zich op juridische stappen als de minister haar besluit niet herziet.

De ‘Assi Eurolink’ is in januari 2003 gezonken, na een aanvaring 78 kilometer ten Noordwesten van Terschelling. Het schip had geen lading aan boord. In eerste instantie zegde het ministerie van Verkeer en Waterstaat toe het schip vóór het najaar van 2003 te bergen om nautische en milieutechnische redenen. Sindsdien heeft het ministerie een enorme koerswijziging gemaakt: minister Peijs heeft bevolen om financiële redenen het schip verder in de zeebodem te verzinken. Volgens de milieuorganisaties is dit een eufemisme voor dumpen van afval in zee. Zij vinden het moreel verwerpelijk dat de Noordzee als vuilnisvat wordt gebruikt.

De ‘Assi Eurolink’ laat zien dat de aansprakelijkheid op zee niet goed is geregeld. Nadat het schip verging heeft de eigenaar er afstand van gedaan; de verzekering keert slechts een beperkt bedrag uit. Ook na de ramp met de olietanker ‘Prestige’ in het najaar van 2002 is in de EU en in Nederland de aansprakelijkheid in de scheepvaart nog steeds niet goed geregeld. De Nederlandse overheid draait nu deels op voor de kosten van de ‘Assi Eurolink’ terwijl de eigenaren van de twee betrokken schepen bij de aanvaring dat volledig zouden moeten doen.

Een beter aansprakelijkheidsregime is nodig en haalbaar. De milieuorganisaties pleiten voor een formele regeling van ‘onbeperkte aansprakelijkheid’ via de International Maritime Organization (IMO). Een eerste stap in deze richting is gezet in de Verenigde Staten, die na de ramp met de ‘Exxon Valdez’ schepen in Amerikaanse wateren verplichten om een bankgarantie van een half miljard dollar aan boord te hebben. Daarmee zijn in elk geval de eerste kosten gedekt. Bovendien gaat er een preventieve werking vanuit – bankgaranties worden alleen gegeven als schip en bemanning in orde zijn.

De milieuorganisaties bestrijden de legaliteit van het dumpen van de ‘Assi Eurolink’ op basis van internationale verdragen(1) die in geest en strekking stellen dat bergen van de ‘Assi Eurolink’ de sterke voorkeur verdient. Door het wrak te dumpen, schept Verkeer en Waterstaat bovendien een precedent voor de toekomst en andere landen. De overheid kiest simpelweg voor de goedkoopste oplossing, omdat het niet mogelijk is de volledige bergingskosten te verhalen en zij zelf weigert er voor op te draaien.

1 Internationale verdragen zoals de London Convention tegen dumpen van afval in zee en het OSPAR-verdrag dat de Noordoost-Atlantische wateren beschermt.