Greenpeace: streng Europees chemicaliënbeleid noodzakelijk
Bijna vijfenzeventigduizend mensen eisen een lichaam zonder gif.
Greenpeace organiseerde dit voorjaar de handtekeningenactie: eis
een lichaam zonder gif, samen met de Consumentenbond, de FNV,
Milieudefensie, Stichting Natuur en Milieu, de Dierenbescherming,
de Waddenvereniging, Stichting de Noordzee, Wereld Natuur Fonds,
Women in Europe for a Common Future en Stichting Reinwater. Mensen
konden op speciale ansichtkaarten gericht aan staatssecretaris Van
Geel van Milieu hun handtekening zetten. Ook via de website kon het
publiek meedoen. De organisaties willen dat Van Geel zich inzet
voor een streng Europees chemicaliënbeleid (REACH) met een verbod
op de productie en het gebruik van giftige stoffen. De
handtekeningen werden aan de staatssecretaris overhandigd op het
door Stichting Natuur en Milieu georganiseerde Milieucafé Europa
Gifvrij.
De afgelopen maanden voerde Greenpeace campagne tegen het
gebruik van giftige stoffen in dagelijkse producten zoals
electronica, cosmetica en textiel. Het betreft weekmakers,
broomhoudende vlamvertragers, synthetische musken, alkylfenolen en
organotinverbindingen. Kenmerk van deze stoffen is dat ze moeilijk
afbreken in het milieu en in kleine hoeveelheden schadelijk kunnen
zijn. De stoffen belanden zowel tijdens de productie, het gebruik
als de afvalfase in het milieu. De stoffen verspreiden zich over de
hele wereld en zijn van de Alpen tot op de Noordpool teruggevonden.
Vaak hopen ze zich op in het vetweefsel van mens en dier en komen
zo terecht in de voedselketen. Onderzoekers vonden de schadelijke
stoffen terug in sediment, schelpdieren, visdiefjes, walvissen en
ijsberen. Een van de stoffen leidde tot geslachtsverandering bij
krokodillen. TNO onderzocht in opdracht van Greenpeace diverse
consumentenprodukten op deze schadelijke stoffen. De resultaten
daarvan en van de gesprekken met fabrikanten van deze producten
staan op de website van de milieuorganisatie. Electronicaconcern
Samsung heeft na gesprekken met Greenpeace een concreet tijdpad
afgesproken om te stoppen met het gebruik van deze schadelijke
stoffen en over te stappen op schonere alternatieven.
In april en mei werd door medewerkers van het Academisch
Ziekenhuis Groningen in opdracht van Greenpeace bij ruim negentig
mensen, waaronder Henny Huisman, Bastiaan Ragas en politici Wouter
Bos (PvdA) en Kathalijne Buitenweg (GroenLinks), bloed afgenomen
voor een onderzoek naar schadelijke stoffen bij mensen. Het was
niet de eerste keer dat Greenpeace onderzoek deed naar deze
stoffen. Eerder werden ze aangetoond in regenwater, huisstof en
Disney-kinderkleding. De resultaten van het bloedonderzoek worden
in oktober verwacht.
Ook publiceerde Greenpeace het rapport Gif bloedlink – het
verhaal dat niemand wil horen. Dit rapport geeft niet alleen aan
wáár de giftige stoffen eerder zijn aangetroffen, maar ook wat de
schadelijke effecten kunnen zijn. Zeven wetenschappers geven
commentaar naar aanleiding van recente onderzoeken. Hoe sterk hun
visies soms ook uiteenlopen, over één ding is weinig discussie: dit
soort stoffen hoort niet thuis in ons milieu en dus niet in het
lichaam van mensen.
De Europese Unie werkt op dit moment aan een nieuw
chemicaliënbeleid. Met het aanbieden van de handtekeningen willen
de organisaties dat staatssecretaris Van Geel zich tijdens het
Europees voorzitterschap inzet voor een streng Europees
chemicaliënbeleid met een verbod op de productie en het gebruik van
giftige stoffen en de afspraak dat de industrie overstapt op
niet-schadelijke alternatieven. Voor veel schadelijke stoffen of
toepassingen bestaan al alternatieven. Bovendien moet bij nieuwe
stoffen voordat ze op de markt gebracht worden aangetoond zijn dat
ze daadwerkelijk veilig zijn (voorzorgsprincipe). Daarnaast moet
informatie over stoffen en producten toegankelijk zijn voor
iedereen. Alleen met deze wettelijke maatregelen kan een eind
gemaakt worden aan de onnodige vervuiling van ons milieu.