De provincie zou, daar waar men het lokaal wil, juist meer ruimte moeten maken voor windenergie op land. Welk toekomstscenario je er ook bij pakt, of het nu die van Shell of van Greenpeace is, windenergie wordt door iedereen die thuis is in de energiewereld gezien als grote, onmisbare pijler. Ook wij vinden energiebesparing, zonne-energie en aardwarmte belangrijke technieken die hard nodig zijn in de toekomst. De provincie lijkt daarnaast echter vooral in te willen zetten op nog niet bestaande technieken of op technieken die onvoldoende zoden aan de dijk zetten. Het gemak waarmee windenergie als beproefde techniek aan de kant wordt geschoven is voor ons onbegrijpelijk.
De provincie zegt duurzame dorpen te steunen en hen de mogelijkheid te bieden energieneutraal te worden. Zonneakkers zijn hierbij volgens de provincie de heilige graal. Dorpen zouden hiermee dezelfde voordelen mee moeten kunnen halen als met een eigen windmolen. Niets is minder waar. Ondanks de snelle prijsdaling van zonnestroom, is het nog steeds flink duurder dan windenergie. Voor het vervangen van een moderne windmolen zijn bovendien 12 voetbalvelden vol zonnepanelen nodig. Ondanks dat over smaak niet te twisten valt kun je je afvragen wat een dorpsgezicht meer beïnvloedt; één windmolen, of 12 voetbalvelden vol met zonnepanelen.
Niet alleen nieuwe windmolens worden in de ban gedaan, ook bestaande molens zijn hun leven niet zeker. Zo wil de provincie alleen vervanging toestaan wanneer er een identieke molen wordt teruggeplaatst. Aangezien het vooral gaat over molens van meer dan vijftien jaar oud, is dat hetzelfde zeggen als; ‘u mag wel een nieuwe mobiele telefoon kopen maar dat moet dan wel een Nokia 3210 zijn met antenne’. Het is niet verrassend dat eigenaren van windmolens dan in arren moede maar besluiten hun molen af te breken. Zonde, omdat er hierdoor zowel moeizaam opgebouwd vermogen als lokaal draagvlak verloren gaat. Zelfs daar waar de molen op ongeëvenaarde steun van omwonenden kan rekenen is de provincie tot nu toe onvermurwbaar gebleken.
Zoals bij de inmiddels beroemde en beruchte dorpsmolen van Reduzum blijkt. De afgelopen 22 jaar heeft deze dorpsmolen tal van duurzame initiatieven mogelijk gemaakt. Er zijn twee keer zoveel zonnepanelen in Reduzum dan inwoners. Het korfbalveld heeft LED-verlichting. De windmolen vult een fonds om projecten sneller mogelijk te maken én inspireert mensen om zelf maatregelen te nemen. De actie bereidheid voor het klimaat is groot in Reduzum.
Zo groot zelfs dat de bewoners van het dorp het geld voor een nieuwe molen allang bijeen hebben. Tegelijkertijd lopen ze tegen een bureaucratische muur op bij de provincie. En dat terwijl de overgang naar duurzame energie alleen kan slagen als we met zijn allen de noodzaak voelen. Als burgers, dorpen, ondernemers en overheden samenwerken op weg naar een schone energievoorziening. Er zijn veel van dit soort initiatieven. Belemmer deze initiatieven niet, maar stimuleer ze en maak nieuwe initiatieven die rekenen op lokaal draagvlak zoals de dorpsmolens mogelijk. Daarom roepen we de provincie op: laat burgers op hun eigen manier werken aan een klimaatneutraal dorp door ruimte te geven aan lokale windenergie.
Josje Fens – campagneleider klimaat en energie Greenpeace
Hans van der Werf – directeur Friese Milieu Federatie
Dit artikel is geplaatst in oa Leeuwarder Courant van woensdag 28 september 2016