Onderzoek CLM: supermarkten kunnen teelt helpen verduurzamen

Amsterdam, 29 april 2016 – Nieuw onderzoek van het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM), in opdracht van Greenpeace, laat zien dat een halvering van het pesticidengebruik in Nederland mogelijk is met behoud van opbrengsten. In 2020 kan dit voor consumptieaardappelen, appels en tomaten gerealiseerd zijn. Het onderzoek laat ook zien dat stapsgewijze uitfasering van de meest schadelijke bestrijdingsmiddelen mogelijk is, mits supermarkten hun verantwoordelijkheid nemen om duurzame landbouw en innovatieve boeren te waarderen.

Onder de noemer ‘Red de bij, maak je supermarkt gifvrij’ roept Greenpeace Jumbo, Albert Heijn en Lidl op zich in de zetten voor de bij. Greenpeace legde aan CLM de vraag voor om in vier gewassen de mogelijkheid te onderzoeken van 50 procent reductie van het gebruik van bestrijdingsmiddelen in 2020 en het uitfaseren van de meest risicovolle pesticiden en deze zoveel mogelijk vervangen door ecologische methoden. Kees Kodde van Greenpeace: “Dit onderzoek laat zien dat supermarkten de verduurzaming van de landbouw en het uitfaseren van bijengif een enorme push kunnen geven als ze duurzame telers belonen en een signaal aan de markt afgeven dat ze hun assortiment duurzame producten aanzienlijk willen opschroeven. Dat is de steun die duurzame telers nodig hebben.”  

Het CLM-onderzoek ‘Supermarkt aan zet voor duurzame gewasbescherming’ concludeert dat er in het bestrijdingsmiddelengebruik een sterke verbetering mogelijk is. In drie van de vier onderzochte gewassen (consumptieaardappelen, appels en tomaten) wordt 50 procent reductie nu al gerealiseerd door de duurzaamste, gangbare telers, zoals Milieukeur en Schoon Water voor Brabant. Uitzondering vormt de aardbeienteelt in de vollegrond, waar de 50 procent reductie op korte termijn onhaalbaar lijkt. Uitfaseren van alle risicostoffen op korte termijn is lastig en vraagt extra inspanning in onderzoek en ontwikkeling en ook moet worden opgepast voor het risico van resistentie tegen bepaalde middelen. Stapsgewijze uitfasering, te beginnen met de 8 ‘bijenpesticiden’ die door Aldi Duitsland op een zwarte lijst zijn geplaatst, is daarentegen goed mogelijk. Verder kunnen telers het gebruik beperken als ze, in geval van een calamiteit, toestemming kunnen krijgen ‘op recept’ een correctiemiddel in te zetten.

Het onderzoek concludeert dat supermarkten een noodzakelijke impuls kunnen geven aan de verduurzaming van de teelt. Als ketenpartner van de telers staat hen een scala aan mogelijkheden ter beschikking, uiteenlopend van informatie/bewustmaking en bijdragen richting telers tot stellen van inkoopvoorwaarden. Eén van de meest effectieve maatregelen, beloning van duurzamere producten en productiemethoden, moet uit de markt komen, volgens het onderzoek. Dat kan in de vorm van een duurzaam certificaat als harde inkoopeis en/of een meerprijs.

Peter Leendertse van CLM: “Met een kleine duurzaamheidsopslag op de consumentenprijs (mits deze wordt doorgegeven aan de teler), ontstaat financiële ruimte voor verduurzaming. Door bijvoorbeeld een opslag van 3 eurocent per kilo consumptieaardappelen kunnen aardappeltelers de gewasbescherming verduurzamen op het niveau van Milieukeur. Dat betekent een fikse daling van het gebruik en vermindering van het aantal risicostoffen.”

 


Voor meer informatie:

CLM-rapport ‘Supermarkt aan zet voor duurzame gewasbescherming’: www.greenpeace.nl/supermarktaanzet