Het moratorium is een vrijwillige afspraak tussen bedrijven, overheid en ngo’s en bepaalt dat alleen soja wordt afgenomen van plantages waarvoor niet ontbost is na 2008. Het is zeer effectief gebleken in het vertragen van de ontbossing in Brazilië. Het moratorium zou na een aantal malen te zijn verlengd, dit jaar aflopen. Lang bleef het onzeker of een verlenging zou komen.
Hoofdrol voor Nederland
Nederland speelt een belangrijke rol in deze afspraak, het land is namelijk de grootste soja importeur van de EU en een van de grootste ter wereld. Bovendien komt ruim de helft van alle soja in Nederland uit Brazilie – 4638 van de 8281 ton soja (bonen, meel en olie). Daarvan blijft 1047 ton achter voor productie van vlees, eieren en zuivel, de rest wordt geëxporteerd.
“Deze verlenging is alles wat we hadden durven hopen”, reageert Jeroom Remmers, campaigner Bossen bij Greenpeace Nederland.trots. “Er is door vele partijen jarenlang voor geknokt. We zijn ontzettend opgelucht en blij dat het eindelijk gelukt is op deze manier ontbossing voor soja in Brazilië vrijwel tot staan te brengen.” In 2006 heeft Greenpeace internationaal campagne gevoerd om de ontbossing voor soja op de kaart te zetten. Zij heeft afnemers gevraagd een moratorium in te stellen op soja waarvoor ontbost werd.
De Nederlandse actrice Sophie Hilbrand heeft destijds met Greenpeace actie gevoerd bij soja-handelaar Cargill voor het programma ‘Try before you die’. “Ahold heeft met een aantal andere afnemers een cruciale rol gespeeld in het succes van het moratorium”, zegt Remmers, “Deze coalitie met onder meer Carrefour en McDonalds heeft continu de druk op de soja handelaren hoog gehouden zodat ze zich aan hun afspraken bleven houden”.
Sojamoratorium en ontbossing
In het verleden heeft de expansie van sojaplantages geleid tot enorme ontbossing in de Amazone. Deze exponentiële groei van de ontbossing is door het sojamoratorium in 2006 vrijwel tot staan gebracht. Het areaal sojaplantages in de Amazone groeide van 1 miljoen hectare naar 3,6 miljoen hectare. Slechts 0,8 procent daarvan bevond zich op recent ontbost terrein. “Dit laat zien dat het heel goed mogelijk is soja te verbouwen zonder daarvoor regenwoud te vernietigen”, licht Remmers toe.
Ondertekenaars
Ondertekenaars van het sojamoratorium zijn onder meer het Braziliaanse ministerie van milieu, Greenpeace, Abiove (de koepelorganisatie van producenten van oliehoudende planten, waaronder Cargill en Bunge), WNF en Banco do Brasil. Een Europese coalitie van sojaverwerkende bedrijven, waaronder McDonalds en Ahold, steunt het Moratorium.
‘Zero Deforestation’ is een van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen voor 2020 van de Verenigde Naties en een onderdeel van het Klimaatakkoord Parijs. Greenpeace strijdt voor realisatie van deze doelen in Brazilië en de rest van de wereld.