De productie van vlees en zuivel trekt een zware wissel op het milieu en het klimaat. Dit wordt pijnlijk zichtbaar door de stikstofcrisis. Om onze natuur, gezondheid en klimaat te beschermen, moeten we kritisch kijken naar wat we eten én hoe we dat eten produceren.
Biefstuk en het klimaat
Bij de teelt van landbouwgewassen en het houden van dieren komen CO2, methaan en lachgas vrij. Deze broeikasgassen dragen bij aan de opwarming van de aarde. Vlees en zuivel zijn de grootste boosdoeners. Bij de spijsvertering van koeien en andere herkauwers ontstaat methaan, een krachtig broeikasgas. Bovendien verbruikt de vee-industrie een enorme hoeveelheid voedsel, wat de ‘carbon footprint’ van dierlijke producten nog eens extra vergroot.
We eten cruciale natuurgebieden op
We eten met z’n allen steeds meer vlees en zuivel, vooral in het Westen. Tweederde van alle landbouwgrond ter wereld wordt gebruikt als weiland voor grazende dieren of de teelt van veevoer. Hiervoor is al veel natuur gesneuveld. Zo zijn in Zuid-Amerika miljoenen hectaren regenwoud en andere natuur vernietigd voor de teelt van soja of om runderen te laten grazen. Nederland importeert deze soja om onze gigantische veestapel te voeden. Ook importeren we Zuid-Amerikaans rundvlees. We eten dus letterlijk cruciale natuurgebieden op.
Vlees, zuivel en de stikstofcrisis
Kijken we naar Nederland dan zien we hoe de stikstofcrisis ons pijnlijk met de neus op de feiten heeft gedrukt. Het grootste deel van het vlees en de zuivel die in onze vee-industrie wordt geproduceerd gaat linea recta de grens over. Terwijl de mest van al die dieren de lucht, het water en de bodem vervuilt, waardoor planten- en diersoorten uitsterven. Geen wonder dat wetenschappers het er over eens zijn dat we om ons klimaat en onze natuur te beschermen drastisch minder dieren moeten gaan houden.
En dat is mogelijk! Wij toonden aan dat een omslag naar ecologische kringlooplandbouw met 73 procent minder dieren niet alleen helpt in de aanpak van de stikstofcrisis, maar ook ander hardnekkige problemen oplost. Het is zelfs een goede maatschappelijke ‘business case’!
Feiten
- De wereldwijde veehouderij is volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN verantwoordelijk voor 14,5 procent van alle uitstoot van broeikasgassen.
- Er leven 115 miljoen koeien, varkens en kippen in Nederland.
- Die produceren 75,2 miljard kilo mest
- Onze eigen veehouderij draagt voor 12 procent bij aan de uitstoot van broeikasgassen en is verantwoordelijk voor zo’n 65% van de in Nederland
geproduceerde neerslag van stikstof. - Circa een kwart van het wereldwijde watergebruik gaat naar de productie van dierlijke producten.
- Volgens het World Resources Institute zijn veehouders verantwoordelijk voor 80 procent van de ontbossing in het Amazonegebied.
- De vee-industrie is de grootste veroorzaker van de vervuiling van rivieren en kustwateren met fosfaat en stikstof.
Vee-industrie kost ons 6,6 miljard euro
De productie van vlees, zuivel en eieren heeft naast de gevolgen voor klimaat en de gevolgen van stikstof voor onze natuur nog vele andere schadelijke gevolgen, bijvoorbeeld het gebruik van insecticiden, onkruidverdelgers en kunstmest die in het milieu terechtkomen.
Ook onze gezondheid heeft te lijden onder de vee-industrie door het gevaar op besmettelijke dierziektes zoals Q-koorts en longziektes door fijnstof. Onderzoeksbureau Ecorys berekende dat de maatschappelijke kosten van de schade van de vee-industrie voor onze natuur, klimaat en gezondheid in 2018 optelde tot 6,6 miljard euro. Daar zijn nog niet eens de gevolgen van ontbossing of dierenwelzijnsproblemen in meegenomen.
Landbouw met respect voor dier en milieu
Ecologische landbouw met drastisch minder dieren is een cruciaal onderdeel van de aanpak van de stikstof- en de klimaatcrisis. Het voer dat biologisch gehouden dieren krijgen, is geteeld zonder het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Jij kunt helpen door minder vlees, zuivel, en eieren te eten zodat we onze natuur, onze bossen en het klimaat kunnen beschermen.
Den Haag is aan zet
Redenen genoeg om het roer in de landbouw flink om te gooien naar een voedselsysteem dat goed is voor klimaat, natuur én boer. Boeren dienen op een rechtvaardige manier te worden geholpen in deze noodzakelijke omslag, want veel boerenfamilies zijn nu afhankelijk van grote bedrijven en banken die de omslag naar een duurzaam landbouwsysteem blokkeren. Ook moeten zij eerlijk betaald krijgen voor duurzame inspanningen. Op deze manier kunnen we ook de achteruitgang van de boerenstand keren. En voorkomen we dat van crisis naar crisis hoppen.
Meer over de klimaatimpact van veeteelt lees je in de Greenpeace-rapporten Ecological Livestock en Cool Farming.
De stikstofcrisis maakt pijnlijk duidelijk dat het klimaat, natuur en dieren lijden onder de enorme vlees- en zuivelproductie. Spreek je uit voor duurzame landbouw!