Maleisisch hout met het MTCS-keurmerk voldoet niet aan de inkoopcriteria van de Nederlandse overheid voor duurzaam hout. Dat heeft het onafhankelijke College van Beroep van de Stichting Milieukeur bevestigd. Greenpeace, het Nederlands Centrum voor Inheemse Volken, Milieudefensie, ICCO en het Wereld Natuur Fonds zijn blij met deze uitspraak. Het is ook duidelijke taal aan Staatssecretaris Atsma, die gedurende de beoordelingsprocedure al drie pogingen ondernam om MTCS eigenhandig goed te keuren en daarmee zijn eigen adviesorgaan negeerde.
“Nu ook deze beroepsprocedure heeft uitgewezen dat MTCS (Malaysian Timber Certification Scheme) niet duurzaam is, kan Atsma laten zien dat hij écht staatssecretaris van Milieu is door het keurmerk pas goed te keuren als het daadwerkelijk voldoet aan de Nederlandse criteria. Het gaat hier om de geloofwaardigheid van het Nederlandse duurzaam inkoopbeleid dat destijds met unanieme parlementaire steun werd vastgesteld,” zegt Hilde Stroot van Greenpeace.
Twee jaar geleden begon in Nederland de toetsing van het MTCS door de onafhankelijke Toetsingscommissie Inkoop Hout (TPAC), die haar werk doet in opdracht van de regering en bij de Stichting Milieukeur (SMK) is ondergebracht. In maart 2010 werd MTCS goedgekeurd, met de aantekening dat er een risico is dat bossen worden omgekapt om plaats te maken voor onder andere industriële plantages. Na bezwaar van de samenwerkende maatschappelijke organisaties oordeelde TPAC in oktober 2010 dat MTCS niet voldoet. Belangrijke principes wordt onvoldoende gewaarborgd, waaronder het tegengaan van ontbossing en het respecteren van de rechten van inheemse volken die in die bossen leven. MTCC, de beheerder van het Maleisische keurmerk, ging in beroep. Op 5 augustus jongstleden werd dit in een hoorzitting behandeld door het College van Beroep.
De uitspraak van vandaag bevestigt het oordeel van TPAC op alle gronden: 1) de Nederlandse overheid kan MTCC wel vragen hogere duurzaamheidseisen te stellen dan de Maleisische wetgeving voorschrijft, 2) MTCC toont geen respect voor de rechten van inheemse volken 3) kaarten van MTCS gebieden worden volstrekt onvoldoende aan het publiek beschikbaar gesteld 4) de in Maleisië gehanteerde milieueffectrapportages zijn ontoereikend voor een beoordeling van duurzaamheid 5) en er kan geen garantie worden gegeven dat MTCS bossen niet verdwijnen voor andere doeleinden, zoals plantages.
Staatssecretaris Atsma wordt onder zware druk gezet door de Maleisische overheid om MTCS goed te keuren. Hij maakte daarom zelf afspraken met MTCC die op basis daarvan twee nieuwe instructies publiceerde om problemen rondom ontbossing en inheemse volken aan te pakken. TPAC verklaarde echter aan het College van Beroep dat deze instructies er ambivalent uitzien, tot ongewenste situaties kunnen leiden en dat de afspraken daardoor niet goed te evalueren zijn. Organisaties van inheemse volken uit Maleisië verklaarden in een brief aan het College van Beroep dat hun rechten door MTCS nog steeds niet worden beschermd en dat hun rechtspositie door de nieuwe instructies van MTCC juist is verslechterd. Het College van Beroep heeft geen uitspraak gedaan over die nieuwe MTCC-instructies. Een beoordeling daarvan vergt grondig onderzoek, zo overweegt het College. Met andere woorden: die nieuwe instructies moeten volgens de TPAC procedures worden beoordeeld.
Meer informatie:
– Op de website van NCIV staan de TPAC files met een overzicht van alle relevante documenten uit de TPAC procedure: http://www.indigenouspeoples.nl/our-issues/timber/228-more-info
– Uit deze recente studie blijkt dat ook het nodige mis is bij koepelorganisatie PEFC dat naast MTCS ook andere houtmerken accepteert. De maatschappelijke organisaties hebben een klacht ingediend tegen de goedkeuring van PEFC door de Nederlandse overheid.
Greenpeace, Hilde Stroot, Campagneleider Bossen: 06 520 629 75
Greenpeace, Jaap Oppenhuizen, Persvoorlichter: 06 250 310 14
Nederlands Centrum voor Inheemse Volken (NCIV), Leo van der Vlist: 06 129 369 48
ICCO, Lieke Hagebeuk, Persvoorlichter: 06 224 541 12
Milieudefensie, Marlijn Dingshoff, Persvoorlichter: 06 295 938 72
Wereld Natuur Fonds, Lot Folgering, Persvoorlichter: 06 108 212 78
Voor juridische vragen: Phon van den Biesen, advocaat van de NGO’s: 06 520 612 66