Scheepslog, deel 1

Kippenvel als de Esperanza de baai van Diego Suarez in het noorden van het eiland Madagaskar binnenvaart. In Nederland struin ik regelmatig door de schitterende foto’s in onze database. Nu sta ik ín zo’n foto: de zee aan mijn voeten, de groene bergen op de achtergrond en het Greenpeace-schip deinend op de golven, klaar voor een nieuwe expeditie.

Diezelfde middag stappen we met het campagneteam aan boord. Voor de komende weken is de Esperanza ons thuis. Onze missie: vissen. Niet naar vis, maar naar de lokvlotten die de industriële tonijnvisserij over de oceanen uitstrooit. Lokvlotten, gebruikt om de vis op zee naar zich toe te lokken, heten in het Engels FADs (Fish Aggregation Device).

Zo gaan we Thai Union, de grootste tonijnverwerker van de wereld en eigenaar van John West, confronteren met deze schadelijke vismethode waar het bedrijf nog steeds aan meewerkt. Daarin worden we gesteund door al meer dan 300.000 oproepen aan Thai Union voor duurzame visserij. Ook de Europese Unie dreigt met sancties als de Thaise visindustrie niet snel vooruitgang boekt. Want terwijl maatregelen in de tonijnindustrie uitblijven, aldus een EU-ambtenaar, leveren overheden en ngo’s als Greenpeace steeds meer bewijs van illegale activiteiten en gebrek aan handhaving.

Lokvlot #1

We varen uit naar het kanaal van Mozambique. Eenmaal op zee wordt de hele crew ingezet voor de uitkijk. 

Van zonsopkomst tot zonsondergang speuren minimaal drie mensen tegelijk met verrekijkers de deinende blauwe vlakte af. Aan het eind van de middag is het raak: ‘I have a visual at two o’clock!’Dit is het dus. Een kleine bamboeconstructie bijeengehouden door touw en oude netten. Twee kleine boeien zorgen voor extra drijfkracht. Aan een lang, dik touw is een baken bevestigd dat via gps de locatie van het lokvlot doorgeeft aan de eigenaar.

Lokvlotten: de gevolgen van een vlot zo groot als een deur

Lokvlotten worden uitgezet om tonijn te vangen. Maar andere vissen, haaien en ‘verkeerde’ tonijnsoorten worden bij deze vismethode ook gevangen. Soms nemen de vissers deze bijvangst mee en verkopen ze het op de lokale markt, bijvoorbeeld in Diego Suarez. Dit heeft hier gezorgd voor een enorme daling van de visprijs. Dat klinkt gunstig voor de inwoners van het straatarme land, maar is funest voor lokale, traditionele vissers. 

Maar hoe meer bijvangst in je ruim, hoe minder tonijn je kunt meenemen. Daarom kiezen veel vissers ervoor om inmiddels dode bijvangst overboord te gooien. Restafval, waaronder jonge tonijnen die nog niet de kans hebben gehad zich voort te planten en de visstand aan te vullen.

Een drijvende vismagneet

De duikers leggen vast wat voor dieren zich rond het vlot verzamelen. Zelfs met het schip en de boot in de buurt wemelt het van de vissen en haaien. Omdat de zon bijna ondergaat, maken we het gevaarte aan de Esperanza vast om het de volgende ochtend binnen te halen.
’s Nachts zien we in het licht van een schijnwerper hoe een enorme school vissen zich rond het lokvlot verzamelt alsof het een magneet is. En dat is precies het probleem van dit onschuldig ogende lokvlot.

Hiekelien vaart als internationaal verslaggever mee op Greenpeace – schip de Esperanza. De komende weken ervaart ze van dichtbij de Not Just Tuna Expedition 2016. In Nederland werkt ze als redacteur voor Greenpeace Nederland.

 

vissen

Geef oceanen ruimte om te herstellen

Oceanen zijn de bron van ons bestaan. Het leven in de oceanen is van een ongekende schoonheid. Maar deze schoonheid wordt door onder andere overbevissing ernstig bedreigd.

Daarom pleiten Greenpeace en wetenschappers ervoor om 40 procent van alle oceanen tot zeereservaat uit te roepen en daarbuiten uitsluitend duurzaam te vissen. Want iedereen – strandbezoeker, watersporter en visser – heeft baat bij gezonde sterke oceanen. Lees meer >>